De school als plek van ontmoeting

Nieuwe realiteit

Ook het mbo-onderwijs heeft zich aangepast aan de nieuwe realiteit. Praktijkvakken worden zo veel mogelijk én zo goed mogelijk op school verzorgd. Veel stageplekken zijn verdwenen. Dat vraagt om creatieve oplossingen om vaardigheden te oefenen en je examenopdrachten te kunnen maken. Waar studenten voorheen leerden in de praktijk, in samenwerking met collega’s op hun stagebedrijf, zijn ze nu toch vaker aangewezen op de schoolomgeving. Ook hier 1,5 meter afstand en mondmaskers. Ook hier veel meer online contact.

Sociaal-emotioneel welzijn

Voor iedereen wordt de wereld kleiner. Je beweegt je vooral in je eigen kringetje. We horen dat dit bij sommige mensen kan zorgen voor somberheid. De lichtheid, de vanzelfsprekendheid, de sprankeling van mogelijkheden zijn vervangen door een gevoel van beperking en wachten op de dag dat we weer alles kunnen doen wat we gewend waren. Maar vooral de beperking in contact vinden we lastig. Wij hebben anderen nodig voor ons sociaal-emotionele welzijn.
En nog een ander ding: Wanneer je in je eigen bubbel zit, dan krijg je meer van hetzelfde. Dezelfde mensen, dezelfde meningen, dezelfde gesprekken. En ook dat maakt de wereld klein.

Begrip krijgen voor elkaars leefwereld

In de Volkskrant van 4 februari wordt mijn oog getrokken naar een uitspraak van Kim Putters, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).

“Mensen die elkaar niet kennen hebben eerder een karikaturaal beeld van elkaar. (…) We leven in een diverse wereld waarin het alleen maar belangrijker wordt om met mensen van uiteenlopende pluimage om te gaan. (…) We hoeven niet bij elkaar op schoot te gaan zitten, maar we moeten wel begrip voor elkaars leefwereld kunnen opbrengen.”

Het SCP heeft een rapport gepubliceerd: Samen of Gescheiden naar school. De betekenis van sociale scheiding en ontmoeting in het voortgezet onderwijs. Duidelijk wordt, dat het niet alleen gaat om het halen van een diploma. De sociale opdracht van scholen komt in het gedrang wanneer scholen homogeen zijn en er geen diverse samenstelling is van leerlingen die elkaar ontmoeten op school.

Het onderzoek richt zich op het vo, maar het citaat van Kim Putters is evengoed van toepassing op het mbo. In een groot aantal mbo-instellingen is de studentpopulatie divers. Het is echter niet persé zo dat die diversiteit zorgt voor een sfeer waarin iedereen er als vanzelfsprekend bij hoort en meedoet. Om ervoor te zorgen dat alle studenten zich welkom voelen en zichzelf kunnen zijn, is het belangrijk dat ze de rijkdom van het verschil ontdekken en oog krijgen voor andere leefwerelden. Tegelijkertijd zouden ze ook moeten leren zien hoeveel overeenkomsten er zijn. Dat ze leren denken in termen van én-én. Ik kan anders zijn dan jij en toch zijn we ook hetzelfde. Een school is een ideale plek om dat te leren.

Daarom vragen wij in onze campagne SAMEN ZIJN WIJ IEDEREEN aandacht voor een inclusieve sfeer in het mbo. Wij ondersteunen docenten bijvoorbeeld met Kennismakers, vragen die je – ook online – kunt inzetten om studenten elkaar te laten ontmoeten en verschillen en overeenkomsten te zien en te waarderen. Stel elkaar eens de vraag “Waarin ben jij uniek in deze groep?” of “Wanneer reageren mensen verrast op jou?”

Laten we elkaar ontmoeten, want alleen dan leren we elkaar kennen, komen we dichterbij en krijgen we meer begrip voor elkaar. “De omgeving van de mens is de medemens,” zei Jules Deelder. Die omgeving kunnen we creëren. Nog wel op afstand of via een beeldscherm, maar het kan.

Neem een kijkje op onze campagnewebsite inclusiefmbo.nl voor inspiratie en lesmaterialen die je kunt inzetten.