Klachten over schoolmedewerkers

Het gaat hier om klachten waarbij een schoolmedewerker aangeklaagd kan worden. Daarom geven we in dit artikel lees je meer informatie over het zorgvuldig omgaan met aangeklaagde medewerkers bij formele klachten. We gaan in op de volgende onderwerpen:

• Correcte klachtenprocedure en rechten van een aangeklaagd personeelslid.
• Het regelen van een begeleider voor de aangeklaagde.
• Het handelen van het bevoegd gezag naar de aangeklaagde toe.
• Rehabilitatie bij onterechte klachten en valse beschuldigingen.

Klachtenprocedure

Elke klacht vraagt om een zorgvuldig en rechtvaardig onderzoek in het belang van alle betrokken partijen.   Toch vergeten we soms dat ook de aangeklaagde rechten heeft.

Wanneer beschuldigingen zich tegen een medewerker van school richten, is het belangrijk om te midden van emoties ervoor te zorgen dat het klachtonderzoek procedureel correct wordt uitgevoerd. Wij zien dat in veel klachtenregelingen het klachtonderzoek onderdeel is van de procedure bij de klachtencommissie.  Maar de meeste klachten bereiken de klachtencommissie niet en worden intern opgepakt. Om aan de rechten van de aangeklaagde tegemoet te komen, dient er een transparante procedure te zijn voor het (onafhankelijk) onderzoeken van de klacht.

Rechten van de aangeklaagde

In de procedure van de klachtencommissie worden de rechten van de aangeklaagde beschreven. Deze rechten zouden ook goed opgenomen kunnen worden in de interne procedure:

Recht op informatie
Gedurende de klachtenprocedure heeft de aangeklaagde recht op alle informatie die tijdens het onderzoek wordt verzameld en geproduceerd.

Recht op hoor en wederhoor
De rechtvaardige behandeling van beide partijen komt tot uitdrukking in hoor en wederhoor van zowel de klager als de aangeklaagde.

Recht op bijstand
Voorafgaand aan het onderzoek wordt de aangeklaagde gewezen op de mogelijkheid zich te laten bijstaan door een raadsman/raadsvrouw. De aangeklaagde kan hiervoor een beroep doen op de afdeling rechtspositie van de vakbond waarbij hij/zij is aangesloten of op de eigen rechtsbijstandsverzekering.

Recht op verweer
De aangeklaagde wordt in de gelegenheid gesteld zich mondeling en/of schriftelijk te verweren tegen de door het bevoegd gezag voorgenomen beslissing.

Begeleider aangeklaagde
In het kader van rechtvaardige behandeling van de aangeklaagde is het wenselijk dat de school beschikt over een persoon die specifiek is aangesteld voor het begeleiden van de aangeklaagde.

Begeleider van de aangeklaagde

Vertrouwenspersonen kunnen nooit optreden als begeleider van de aangeklaagde. De vertrouwenspersoon is degene die de klager opvangt en begeleidt.

Degene die de aangeklaagde bijstaat wordt, om naamsverwarring te voorkomen,  ‘begeleider van de aangeklaagde’ genoemd. Met het aanstellen van een begeleider voor de aangeklaagde laat een school zien dat ze ook zorg draagt voor medewerkers.

Mogelijke taken van de begeleider van de aangeklaagde:

• Bijstaan van de aangeklaagde gedurende het klachttraject.
• Vergezellen van de aangeklaagde bij een eventueel het gesprek met de klager.
• Nagaan of de aangeklaagde bemiddeling wenst. De begeleider van de aangeklaagde of de vertrouwenspersoon van de klager organiseert bemiddeling als beide partijen hiervoor open staan. Ze voeren de bemiddeling niet zelf uit. Dit wordt gedaan door een neutrale derde partij.
• Vergezellen van de aangeklaagde bij een eventueel bemiddelingsgesprek tussen aangeklaagde en klager.
• Helpen van de aangeklaagde diens rechten te bewaken in de interne klachtenprocedure.
• Adviseren om verslagen te maken van alle gevoerde gesprekken in het kader van het klachtonderzoek.
• Registreren van de gevoerde gesprekken en de daaruit voortvloeien ren de afspraken.
• Adviseren om bewijsstukken te bewaren.
• Wijzen op mogelijkheid tot ondersteuning via de eigen rechtsbijstandsverzekering of via de vakbond indien een formele klacht wordt ingediend.
• Verwijzen van de aangeklaagde naar professionele hulpverlening indien gewenst.
• Adviseren van de de schoolleiding bij onterechte beschuldiging in het rehabilitatietraject.
• Begeleiden bij onterechte beschuldiging de aangeklaagde in het rehabilitatietraject.

De begeleider van de aangeklaagde kan, afhankelijk van het verloop van de klachtbehandeling, het aangeklaagd personeelslid wijzen op het volgende:

• De werkgever vragen om bepaalde kosten voor zijn rekening te nemen, bijvoorbeeld de kosten voor juridische, medische en/of professionele hulpverlening.
• Het starten van een civiele procedure tegen werkgever als de aangeklaagde van mening is dat de werkgever in gebreke blijft (bijvoorbeeld door het uitblijven van rehabilitatie, schadevergoeding voor gederfde inkomsten, gederfde levensvreugde en vergoeding van de gemaakte juridische kosten).
• Bezwaar aantekenen tegen de voorgenomen maatregelen door het bevoegd gezag naar aanleiding van de klachtenprocedure.
• Een klacht indienen bij de klachtencommissie van de school tegen de schoolleiding/bevoegd gezag als de aangeklaagde van mening is dat de interne gang van zaken hiertoe aanleiding geeft.
• Een juridische procedure starten (aanklacht smaad of belediging) tegen degene die een onterechte of opzettelijke valse beschuldiging heeft geuit.

Handelen van directie/bevoegd gezag

Als een klacht tegen een schoolmedewerker bij de directie/bevoegd gezag bekend is, dan kan de directie/bevoegd gezag:

• de aangeklaagde informeren over de aard van de klacht;
• de aangeklaagde een exemplaar van de klachtenregeling en klachtenprocedure overhandigen;
• de aangeklaagde vragen of er behoefte is aan ondersteuning door een begeleider en zo ja, de aangeklaagde met de begeleider in contact brengen;
• de aangeklaagde wijzen op de mogelijkheid van juridische bijstand;
• aangeven wie vanuit de werkgever het contact onderhoudt lopende het klachtonderzoek;
• zo nodig collega’s en ouders informeren (afhankelijk van de klacht en in overleg met de aangeklaagde);
• maatregelen nemen tegen de aangeklaagde als na onafhankelijk onderzoek blijkt dat de klacht gegrond is;
• maatregelen nemen tegen de klager die een valse klacht heeft ingediend;
• zorgen voor rehabilitatie bij een onterechte klacht of een valse beschuldiging.

Rehabilitatie

Mocht na zorgvuldig klachtonderzoek blijken dat de klacht tegen de medewerker ongegrond is of dat de medewerker valselijk beschuldigd is, dan is rehabilitatie door het bevoegd gezag op zijn plaats. Het doel van rehabilitatie is de eer van de medewerker te herstellen en het mogelijk te maken om het werk weer veilig te kunnen hervatten.

In het rehabilitatietraject is de directeur de aangewezen persoon om de vals beschuldigde bij te staan.

De aangestelde begeleider vergezelt de aangeklaagde bij de gesprekken die worden gevoerd. Het is altijd belangrijk dat er een keuze wordt gemaakt die recht doet aan de veiligheidsbeleving van de vals beschuldigde. Het beste is als de vals beschuldigde zelf aan kan geven wat er nodig is om het werk veilig te hervatten.