Let op: Vanwege de kerstvakantie is het Adviespunt gesloten vanaf 20 december 16.00. Maandag 6 januari 2025 zijn wij weer bereikbaar. In geval van een calamiteit zijn de adviseurs van het calamiteitenteam 24/7 bereikbaar.
Primair Onderwijs
Voortgezet Onderwijs
MBO
Creëer een sociaal veilige sfeer op school
Artikelen over het voorkomen van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de praktijk
Hoe doe je dat: seksueel grensoverschrijdend gedrag voorkomen door op school te werken aan seksuele integriteit? Regelmatig is School & Veiligheid betrokken bij artikelen met inspirerende praktijkverhalen over deze thematiek. Deze artikelen staan niet integraal op onze eigen website, maar zijn op deze manier toch toegankelijk.
Hieronder tonen we enkele mooie verhalen die laten zien hoe scholen en hun medewerkers – soms met vallen en opstaan – actief zijn om een schoolcultuur en een curriculum te creëren, waarin wordt gewerkt aan een veilig en seksueel integer klimaat. Als leerlingen, studenten, leraren, schoolleiders en besturen hier actief mee bezig zijn, helpt dat mee om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen.
Gendi, september 2024 | Gendi interviewde theatermaker Sarah over schooltheater met betrekking tot lhbti+-onderwerpen. “We merken dat het voor leraren fijn is dat wij onderwerpen behandelen die gevoelig liggen,” zegt Sarah. “Niet iedere leraar voelt zich vrij om die aan te snijden. Wij hebben de luxe dat we komen en weer gaan. Daardoor kunnen wij oprechter en makkelijker ingaan op moeilijke vragen. En confronterende gesprekken voeren met leerlingen.”
Theater in de klas, In gesprek met theatermaker Sarah van Live Your Story
Prima Onderwijs, augustus 2024 | Het Adviespunt van Stichting School & Veiligheid is sparringpartner, informatievertrekker en een luisterend oor als het gaat om vragen over sociale veiligheid. Een groot deel van de vragen die het Adviespunt momenteel krijgt, gaat over pesten en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Emily van Driel en Daniëlle van der Meer van het Adviespunt vertellen hierover in Prima Onderwijs.
Lees dit artikel op de website van Prima Onderwijs
Worden Wie Je Bent, januari 2024 | In de podcast ‘Worden Wie Je Bent in de praktijk’ praat podcastmaker Bart Geeraerts met twee leerkrachten over kleine dingen die zij op school doen, zodat leerlingen zich veilig voelen om eigen keuzes te maken. Waarom vinden zij dit belangrijk? En hoe gemakkelijk vinden ze het om los te komen van ingesleten gewoontes en denkbeelden over ‘wat past’ bij meiden en bij jongens? Martje Heerkens van School & Veiligheid is betrokken bij de activiteiten van Worden Wie Je Bent en geeft deskundige duiding bij de verhalen uit de praktijk.
Luister de podcast op de website van Worden Wie Je Bent
Didactief, december 2023 | De afgelopen jaren is er veel aandacht gekomen voor ongewenste intimiteiten tussen leraren en leerlingen. Maar hoe zit het met seksueel grensoverschrijdend gedrag onder personeel? Martje Heerkens van School & Veiligheid geeft haar visie op deze vraag, naast oud-rector Elly Loman en advocaat Mirjam Decoz.
Lees dit blog op de website van Didactief
Van Twaalf tot Achttien, juni 2022 | Gymnasium Novum in Voorburg bouwt al jaren aan een seksueel integere cultuur. Het onderwerp leeft en komt in lessen, teamvergaderingen, activiteiten én spontaan aan de orde. “Maar je bent nooit klaar”, zegt Richard Hermsen, docent en coördinator Gezonde School. “Zo’n cultuur is een zaak van lange adem.” Emily van Driel, medewerker Adviespunt van School & Veiligheid geeft commentaar en tips bij dit verhaal.
Lees dit artikel op de website van Van Twaalf tot Achttien
‘Seksuele vorming en integriteit op de lerarenopleiding’, mei 2022 | School & Veiligheid en Rutgers werken samen aan het toerusten van lerarenopleiders op het gebied van relationele en seksuele vorming. Bente van Gameren en Daan van Engelen mochten aanwezig zijn bij drie lessen over relaties en seksualiteit aan de lerarenopleiding en beschreven dit in de nieuwbrief voor lerarenopleiders.
Lees het artikel dat zij schreven voor de nieuwsbrief van dit project
VO-magazine, april 2022 | Het thema relaties en seksualiteit hoort niet alleen thuis bij vakken als biologie of maatschappijleer, maar in de hele school, vindt het Einstein Lyceum in Hoogvliet. De school besteedt structurele aandacht aan sociale veiligheid. ‘We willen dat je hier jezelf kunt zijn. De aanpak van Gezonde School is een van de manieren waarop de school hieraan werkt. School & veiligheid is actief betrokken bij deze aanpak.
Lees dit artikel vanaf pagina 16 (pdf)
Gezonde School, februari 2022 | De podcastserie van Gezonde School stelt de vraag: ‘Wat kunnen onderwijsprofessionals het beste voor hun leerlingen doen op het gebied van relaties & seksualiteit?’ Pedagogen van School & Veiligheid beantwoorden deze vraag: Martje Heerkens vertelt over de term ‘seksuele integriteit’ en Belle Barbé over seksuele opvoeding op school. Ook leraren en ouders van het ROER College en de Montessori Sterrenschool komen aan het woord.
Ga naar deze podcasts via dit artikel van School & Veiligheid
Van Twaalf tot Achttien, januari 2022 | Genderdiversiteit en seksuele diversiteit zijn aandacht vragende thema’s binnen het voortgezet onderwijs. Steeds meer scholen beseffen dat ze er ‘iets’ mee moeten en gaan op zoek naar materialen en methodieken. Christelijke scholen kunnen daarbij een beroep doen op ‘Stil Verdriet’, een project van Theater AanZ, Stichting School & Veiligheid en Homo in de Klas. Het Christelijk Lyceum Veenendaal is een van de scholen die ermee aan de slag is gegaan. “Het past niet binnen de christelijke waarden om iemand uit te sluiten.”
Tangram Magazine, december 2021 – 2022 | Een positieve schoolcultuur waarin leerlingen zich veilig en geaccepteerd voelen, niet alleen ongeacht hun afkomst of politieke gezindheid, maar ook wat betreft hun seksuele gerichtheid en genderidentiteit. De aangescherpte wet burgerschapsonderwijs is er duidelijk over. Maar hoe geef je deze uitbreiding vorm, en moet dat echt al in het PO?
Lees dit artikel vanaf pagina 35 (pdf)
Vakblad Profiel, november 2021 | Lhbti-studenten in het mbo zijn drie keer vaker slachtoffer van vandalisme, geweld, pesten en bedreiging dan hun medestudenten. Onacceptabel, als het aan MBO Amersfoort ligt. Hun team diversiteit ondersteunt, denkt mee, organiseert en biedt praktische handvatten om de school zo inclusief mogelijk te houden. ‘Ons doel is om mensen verder te helpen. De bottomline is dat alle leerlingen een diploma halen, maar dat kan alleen in een veilige omgeving.’
Lees dit artikel (pdf)
Nieuwsbrief ‘Seksuele vorming en integriteit op de lerarenopleiding’, mei 2021 | Lotte Lathouwers werkt ruim negen jaar op de Fontys Lerarenopleiding Sittard. Ze houdt zich bezig met onderwijskunde en geeft onder meer de module sociale veiligheid. Bente van Gameren praat met haar over hoe seksualiteit en sociale veiligheid een plek krijgen in haar lerarenopleiding.
Lees het interview met lerarenopleider Lotte
Nieuwsbrief ‘Seksuele vorming en integriteit op de pabo’, mei 2021 | Irene Timmermans werkt als leraar op een Integraal Kindcentrum in Amsterdam West. Daarvoor deed zij de Academische Lerarenopleiding Primair Onderwijs en de Master Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken in Utrecht. Elsemiek Schepers sprak met haar over haar ervaringen in de praktijk met situaties rondom seksualiteit, relaties en sociale veiligheid, en hoe zij terugkijkt op de aandacht voor dit thema in de lerarenopleiding.
Lees het interview met leraar Irene
School & Veiligheid, 2020 | Dit is een praktijkverhaal over een leraar die durft te kijken naar zijn eigen gedrag, waardoor hij zijn leerlingen de kans geeft iets te leren: integer omgaan met seksualiteit. Het is ook het verhaal van een vervelende meme op Instagram, met een positieve afloop, opgetekend door School & Veiligheid.
Werken aan seksuele integriteit bij leerlingen, hoe doe je dat? Een verhaal van een leraar op een vmbo-school
Dit artikel is gekoppeld aan de volgende thema’s
Andere kennisbank artikelen over dit onderwerp.
Bente van Gameren vertelt over het gesprek dat ze had met juf Saar. Haar verhalen tonen de uitdagingen én de kracht van het samenspel tussen ouders en school bij het werken aan seksuele integriteit.
Bij het behandelen van maatschappelijk gevoelige onderwerpen – waaronder seksualiteit, gender- en seksuele diversiteit, is zorgen voor sociale veiligheid van groot belang. Een handreiking van School & Veiligheid over hoe je dat doet.
E-learning Gezonde relaties & seksualiteit voor leraren . De e-learning bestaat uit acht modules. De thema’s zijn: Lesgeven over relaties & seksualiteit; Seksuele integriteit en een veilige sfeer; Omgaan met verschillen; Seksuele ontwikkeling; Seksueel grensoverschrijdend gedrag; Vakinhoudelijke kennis; Contact met ouders; Schoolbreed werken aan relaties & seksualiteit. Er zijn aparte e-learnings voor po en vo.
Als je als school wilt werken aan een seksueel integer schoolklimaat, vraagt dat om het uitdragen en voorleven hiervan door het hele team. Hoe jij en je collega’s (in het bijzijn) van leerlingen handelen, heeft voor leerlingen een belangrijke voorbeeldfunctie. Waar moet je dan concreet aan denken?
Hoe ga je als LO-leraar om met lichamelijkheid, genderidentiteit en omgangsvormen? Hoe ga je de grens van de ander niet over? Hoe voorkóm je beschuldigd te worden van ongewenst gedrag? Dit zijn veelvoorkomende vragen die LO-leraren bezighouden.
Wij zijn Stichting School & Veiligheid. Wij ondersteunen scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig klimaat. Dit doen wij door:
Meld je net als 13.000 anderen aan voor onze nieuwsbrief en ontvang iedere maand actuele informatie over sociale veiligheid op school.
