Let op: Vanwege de kerstvakantie is het Adviespunt gesloten vanaf 20 december 16.00. Maandag 6 januari 2025 zijn wij weer bereikbaar. In geval van een calamiteit zijn de adviseurs van het calamiteitenteam 24/7 bereikbaar.
Primair Onderwijs
Voortgezet Onderwijs
MBO
Creëer een sociaal veilige sfeer op school
Tenenkrommend, hilarisch, veel te negatief, maar ook herkenbaar. De tv-serie De Luizenmoeder krijgt vele kwalificaties. Maar de kijkcijfers gaan skyhigh en op sociale media, schoolpleinen en in lerarenkamers wordt veel over de voorvallen in de serie gepraat. Voorvallen die vaak te maken hebben met sociale veiligheid – in De Luizenmoeder meestal ónveiligheid.
Een reden dat veel kijkers deze scènes grappig of juist onuitstaanbaar vinden, is dat ze in de overdrijving wel degelijk iets herkennen van de werkelijkheid. Gelukkig is het echte schoolleven niet zó als de serie (en is er vooral zoveel leuks waar de serie niet over rept). Maar de kern van waarheid schuurt. Het doet soms bijna pijn om naar te kijken.
De gesprekken in de lerarenkamers gaan iedere maandag dus feitelijk over vraagstukken rond sociale veiligheid. Na de humor of ergernis blijven reële onderwerpen achter: “Zoals we dat in de serie zagen gebeuren – zo willen we het uiteraard niet bij ons op school. Maar hoe willen we het wel? Of was het eigenlijk nog niet zo gek, maar…”
School & Veiligheid stelt bij elke aflevering van De Luizenmoeder een vraag naar aanleiding van een van de scènes uit die aflevering. Het is een vraag die je jezelf kunt stellen en met collega’s kunt bespreken. Bovendien linken we bij elke aflevering naar informatie die past bij de voorvallen.
De laatste schooldag voor de zomervakantie is aangebroken op basisschool De Klimop en iedereen maakt zich op voor het eindfeest.
Deze laatste dag is tevens het moment dat er geëvalueerd wordt over het onderwijsmanagement en de gevoerde bedrijfsvoering. Flexmanager Agnés maakt een inventarisatie, dat nadelig uitpakt. Het docententeam van De Klimop staat gezamenlijk op de barricade.
Bekijk aflevering 9 >> (alleen nog te zien via NPO plus)
Vraag bij deze aflevering:
Juf Ank: “Managers en onderwijs moet je wantrouwen”. Maar goed onderwijsmanagement zorgt toch ook voor rust en veiligheid binnen school? Wat vind je daarvan?
LEES VERDER
Op basisschool De Klimop geeft Juf Ank kanjertraining aan groep 3, maar dit heeft een averechtse werking op de kinderen en op hun ouders. Het ontlokt bij Juf Ank de uitspraak dat één van de leerlingen is veranderd van een “bang konijn in een vervelende aap met pestvogel-trekjes.”
Directeur Anton voert functioneringsgesprekken met zijn docententeam. Hij wordt op het matje geroepen bij het bestuur, omdat zijn boekhouding niet klopt.
Bekijk aflevering 8 >> (alleen nog te zien via NPO plus)
Vraag bij deze aflevering: Weet jij welk anti-pestprogramma op jouw school het beste past?
Het is 1 april en directeur Anton heeft weer een scala aan grappen voorbereid. Maar het is duidelijk dat niet iedereen hetzelfde leuk vindt. Wat is eigenlijk het verschil tussen grapjes maken, plagen en pesten? Volkert laat zelfs vallen dat een 1 april-grap met hem de oorzaak was voor het verlies van zijn baan.
Verder hebben de ouders te horen gekregen dat hun kinderen zijn verdeeld in zonnen, manen, sterren en raketten. Door onbegrip, jaloezie en vooroordelen lopen de gemoederen op het schoolplein hoog op. Vader Karel kan het niet verkroppen dat zijn dochter een maan is en komt verhaal halen bij juf Ank.
Bekijk aflevering 7 >> (alleen nog te zien via NPO plus)
Vraag bij deze aflevering: Zijn dit soort taferelen te voorkomen? Hoe had de school dit wellicht anders kunnen aanpakken? En als je ruziënde ouders op het plein en aan je bureau hebt: hoe ga je daar dan mee om?
Juf Ank geeft haar eigen invulling aan het thema Lentekriebels. Een van de ouders van groep 3 is het hier niet mee eens. Directeur Anton draagt hulpouder Nancy op een nieuw lespakket samen te stellen. Moeder Hannah wordt op het schoolplein geconfronteerd met haar ex.
Bekijk aflevering 6 >> (alleen nog te zien via NPO plus)
Vraag bij deze aflevering: Moeder Susanne komt woedend bij de directeur om het feit dat haar dochter in groep 3 al ‘seksles’ krijgt. Hoe gaat jullie school om met ouders die grote bezwaren hebben tegen (de manier waarop) de school werkt aan seksuele vorming?
(En wat zou jij een kind antwoorden die – na de voorlichting van juf Ank over de blote pielemuis die in de blote voorbips gaat – opmerkt/vraagt: “Riannes pappa’s hebben alleen een pielemuis!” Antwoord Ank: “Pak nu maar snel je rekenschrift!”)
Zwarte Piet mag niet meer, dus directeur Anton komt met een alternatief dat niet helemaal in goede aarde valt. Kenneth en Walter willen koste wat kost een rol spelen op de dag zelf. Ondertussen barst de strijd om de beste surprises los onder de ouders. Voor wie is dit Sinterklaasfeest eigenlijk?
Bekijk aflevering 5 >> (alleen nog te zien via NPO plus)
Vraag bij deze aflevering: In de voorbereiding voor Winterklaas zegt directeur Anton: “De Klimop is een gemengde school die niemand uitsluit”. Maar als een van de vaders van Rianne ijsbeer wil zijn, kan dat volgens Anton niet omdat er geen bruine beren op de Noordpool leven. Hoe gaan jullie er op school mee om als een leerling of collega zich gediscrimineerd voelt?
Juf Ank maakt zich op voor de tien minuten-gesprekjes, die moeten worden onderworpen aan een nieuwe zelfbedachte methode van directeur Anton. Anton maakt kennis met de jonge snuffel-stagiaire Bobbi en moeder Hannah komt bij de ouders op het schoolplein geld bedelen voor het lief- en leed-potje.
Bekijk aflevering 4 >> (alleen nog te zien via NPO plus)
Vraag bij deze aflevering: Er speelt iets tussen de snuffel-stagiaire Bobbi en directeur Anton waarvan conciërge Volkert getuige is. Directeur Anton: “Zullen we dat onder de pet houden, Volkert?”. Wat doen jullie op school als je een vermoeden hebt van seksueel grensoverschrijdend gedrag?
Hannah’s dochter Floor is jarig en wil Youandi niet uitnodigen. Het is aan Hannah en Kim om dat als volwassenen op te lossen. Dat moet vast lukken toch? Vooral onder de bezielende leiding van de knettergekke juf Ank. Ondertussen organiseert directeur Anton samen met Nancy een ‘participatie avond’.
Bekijk aflevering 3 >> (alleen nog te zien via NPO plus)
Vraag bij deze aflevering: Voor schoolveiligheid is de betrokkenheid van ouders heel belangrijk. Een ouderavond met ‘participizza’ kan volgens directeur aan deze betrokkenheid bijdragen. Hoe geven jullie op school vorm aan ouderbetrokkenheid?
Directeur Anton maakt kennis met de nieuwe conciërge. Moeder Hannah probeert haar dochter na schooltijd onder te brengen bij een vriendinnetje, maar dat wil niet lukken. Juf Ank wordt gek van ouders die te lang blijven zwaaien op de gang en neemt strenge maatregelen.
Bekijk aflevering 2 >> (alleen nog te zien via NPO plus)
Vraag bij deze aflevering: Juf Ank wil graag regels voor het zwaaigedrag van de ouders, want dat loopt echt de spuigaten uit. Hoe gaan jullie op school met elkaar (collega’s, leerlingen, ouders) om? Welk gedrag is acceptabel en welk gedrag niet? Welke (ongeschreven) regels en afspraken zijn er bij jullie op school?
In de eerste aflevering zijn moeder Hannah en dochter Floor nieuw op basisschool De Klimop. Hannah maakt kennis met de moeders op het schoolplein, met de voorzitster van de ouderraad Nancy, met directeur Anton en met juf Ank.
Bekijk aflevering 1 >> (alleen nog te zien via NPO plus)
Vraag bij deze aflevering: Floor heeft een meisje in de klas met twee vaders. Dat is duidelijk even wennen voor juf Ank, waarbij ze niet de beste woorden kiest (“Dat vinden wij niet raar, dat vinden wij alleen maar heel bijzonder”) en ze onbedoeld voortdurend discrimineert. Als jullie op school zouden horen dat een van de collega’s dit soort ongemakkelijke uitspraken doet, hoe ga je daar dan mee om?
Bron foto’s en afleveringen: NPO via www.npo3.nl Hier vindt u ook fragmenten uit iedere aflevering en extra videomateriaal rond de serie.
Dit artikel is gekoppeld aan de volgende thema’s
Wij zijn Stichting School & Veiligheid. Wij ondersteunen scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig klimaat. Dit doen wij door:
Meld je net als 13.000 anderen aan voor onze nieuwsbrief en ontvang iedere maand actuele informatie over sociale veiligheid op school.
