Primair Onderwijs
Voortgezet Onderwijs
MBO
Creëer een sociaal veilige sfeer op school
Zaterdag 27 maart verscheen een artikel in NRC Handelsblad over een leerling die door een vertrouwenspersoon gedwongen werd uit de kast te komen. Hoe kunnen scholen omgaan met de spanning tussen de religieuze identiteit van de school enerzijds en de seksuele identiteit van leerlingen anderzijds? Vaak genoeg botsen die identiteiten met elkaar.
Wanneer hierover gesprekken ontstaan, kunnen die gepaard gaan met heftige emoties. Sommige onderwijsprofessionals mijden daarom zo’n gesprek, anderen benadrukken juist hun eigen kijk hierop die in sommige gevallen haaks staat op de belevingswereld van een leerling. Stichting School & Veiligheid ondersteunt scholen bij dit soort dilemma’s.
Een veilig gesprek voeren, vraagt meer dan de individuele vaardigheden van een individuele onderwijsprofessional. Zij* wil ook weten dat ze kan steunen op collega’s als ze zo’n lastig gesprek gaat voeren.
“Het komt te vaak voor dat teams niet met elkaar doorspreken welke gemeenschappelijke aanpak zij voorstaan om ruimte te geven aan gender- en seksuele diversiteit,” zegt Marinus Schouten, programmamanager bij School & Veiligheid. “Daardoor raakt sociale veiligheid teveel afhankelijk van de acties van individuele docenten, of zijn individuele personeelsleden niet goed voorbereid hoe te handelen in situaties van veiligheid of zorg voor lhbt-leerlingen. Zo kunnen ook onveilige situaties ontstaan.” School & Veiligheid adviseert dat scholen meer zorg besteden aan het gesprek en afspraken binnen het team.
Een gezamenlijke visie (met bijbehorende afspraken) is een van de zes bouwstenen waarmee je een veilig schoolklimaat neerzet. School & Veiligheid biedt lerarenteams en vertrouwenspersonen hierover trainingen aan.
*) zij/hij
Ook christelijk-orthodoxe scholen willen veilige gesprekken voeren met leerlingen over gevoelige thema’s. Zij kunnen hiervoor onder meer ondersteuning krijgen van een op maat gemaakt project. Dit project maakt ruimte in een school om samen te ontdekken welke stappen nodig en mogelijk zijn voor een kwalitatief goed gesprek over gender- en seksuele diversiteit, zowel onder de leerlingen als onder elkaar binnen het team.
“Met die insteek willen we aansluiten bij vragen die leerlingen ervaren rond geloof en seksuele diversiteit. Binnen een docententeam gaat het vaak over de spanning tussen enerzijds de geloofsvisie en de kernwaarden van de school en anderzijds een veilige omgeving voor alle leerlingen om zichzelf te kunnen ontdekken en ontwikkelen,” aldus Marinus Schouten.
Deze op maat gemaakte projecten bestaan uit een combinatie van een voorstelling die bij alle leerlingen herkenning over identiteitsvragen kan oproepen, een lerarentraining met als insteek het oefenen van een veilig klassengesprek, en een ontmoeting met christelijk-orthodoxe lhbt-jongeren die hun middelbare school recent hebben afgesloten. School & Veiligheid werkt hiervoor samen met Theater AanZ en de christelijke voorlichtingsorganisatie Homo in de Klas, in opdracht van het ministerie van OCW. De projecten, samen ‘Stil Verdriet’ genoemd, worden in nauwe samenwerking met de scholen opgezet en uitgevoerd. Een school kan beginnen met het onderdeel dat het meest veilig voelt of het best bij de eigen school past: maatwerk voor een veilig gesprek op iedere school.
Op onze projectpagina Stil Verdriet lees je meer over dit project.
Om gender- en seksuele diversiteit in het onderwijs in de volle breedte aandacht te kunnen geven, heeft School & Veiligheid een themawebsite voor onderwijsprofessionals: Gendi.nl. Hier vind je alle ins en outs over dit onderwerp overzichtelijk bij elkaar.
Dit artikel is gekoppeld aan de volgende thema’s
Wij zijn Stichting School & Veiligheid. Wij ondersteunen scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig klimaat. Dit doen wij door:
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang iedere maand actuele informatie over sociale veiligheid op school.
