Let op: Vanwege de kerstvakantie is het Adviespunt gesloten vanaf 20 december 16.00. Maandag 6 januari 2025 zijn wij weer bereikbaar. In geval van een calamiteit zijn de adviseurs van het calamiteitenteam 24/7 bereikbaar.
Primair Onderwijs
Voortgezet Onderwijs
MBO
Creëer een sociaal veilige sfeer op school
Leidraad voor bestuurders over het voorkómen en omgaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag
Het aantal meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs neemt toe. Voor bestuurders en schoolleiders is het belangrijk om te weten wat zij daartegen kunnen ondernemen. De nieuwe leidraad ‘Zo klein als mogelijk, zo groot als nodig’ geeft een overzicht van maatregelen om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen én om zorgvuldig te handelen bij (mogelijke) incidenten. Deze digitale publicatie is een product van de brede Alliantie tegen (seksueel) grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs.
Ga naar de leidraad
De titel van de leidraad geeft aan dat de maatregelen om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen zo ‘groot’ moeten zijn als nodig is om vooruitgang te boeken. Daarnaast dient een vermoeden van seksueel grensoverschrijdend gedrag op school zo zorgvuldig mogelijk te worden aangepakt. Dat begin met een snelle, adequate en ‘zo klein mogelijke’ aanpak.
De interactieve leidraad legt uit welke maatregelen dit kunnen – en soms móeten – zijn, begeleid door checklists met aandachtspunten voor beleid.
Op 21 november maakte de Inspectie van het Onderwijs bekend dat er afgelopen schooljaar opnieuw meer meldingen zijn gedaan over seksuele intimatie en seksueel misbruik in het onderwijs. Ook steeg het aantal meldingen waarbij een ‘met taken belast persoon’ betrokken was, bijvoorbeeld een leraar of een ondersteunend personeelslid. Bekijk voor de precieze aantallen het bericht van de Vertrouwensinspectie.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag kan ingrijpende gevolgen hebben. Het is daarom onacceptabel als leerlingen, studenten of personeelsleden de grenzen van een ander overschrijden. Iedereen die werkt en leert in het onderwijs moet zich veilig voelen. Daarom zijn scholen wettelijk verplicht zorg te dragen voor een veilige schoolomgeving. Veiligheid is bovendien een noodzakelijke voorwaarde voor goed kunnen leren en onderwijzen. Daarnaast is respect voor seksualiteit en seksuele diversiteit vastgelegd in de kerndoelen en daarmee voor het primair, voortgezet en speciaal onderwijs een verplicht onderdeel van het curriculum.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag kan vaak worden voorkomen. Maar de Alliantie constateert dat het op veel scholen ontbreekt aan de juiste kennis en kunde over deze complexe thematiek. We zien:
De Alliantie wil samen met alle betrokkenen in het onderwijsveld zoeken naar manieren om te komen tot meer duidelijkheid over wanneer er sprake is van seksueel geweld, minder schroom om te overleggen en melden, en meer kennis over de zorgvuldigheid van de procedure. De basis hiervoor vormt het werken aan een open schoolcultuur, waarbinnen persoonlijke en professionele reflectie en elkaar aanspreken op (seksueel) integer gedrag gestimuleerd wordt, vanuit een niet beschuldigende en zelfkritische houding. Deze leidraad is een eerste stap om scholen op al deze onderdelen te ondersteunen.
De ‘Alliantie tegen (seksueel) grensoverschrijdend gedrag in het onderwijs’ bestaat uit de PO-Raad, de VO-raad, Stichting School & Veiligheid, de vertrouwensinspecteurs van de Inspectie, Sectorraad Praktijkonderwijs, Sectorraad GO. De publicatie werd mede mogelijk gemaakt door het ministerie van OCW.
Dit artikel is gekoppeld aan de volgende thema’s
Andere nieuws artikelen over dit onderwerp.
In dit artikel lees je hoe seksueel integer gedrag en een seksueel integere school eruit zien en geven we hier praktische voorbeelden van.
‘De Kijkroute’ is een professionaliseringswerkvorm voor leraren in het voortgezet onderwijs om samen met enkele collega’s aan de hand van video’s met klassensituaties te werken aan pedagogisch vakmanschap op het gebied seksualiteit en gender. Een spelbord met vragen leidt langs de video’s.
Hoe werk je aan een veilige sfeer in de klas rondom seksualiteit en gender? Bekijk met collega’s klassenfilmpjes, inclusief vragen met wegwijzers. Krijg zo meer zicht op jullie pedagogisch vakmanschap.
Wat is het verschil tussen de Meldcode en de Meldplicht? Wanneer geldt de Meldcode Kindermishandeling en huiselijk geweld en wanneer de Meldplicht bij seksuele intimidatie en seksueel misbruik in het onderwijs? Wij lichten het toe. Ook kun je onze folder downloaden met duidelijke uitleg, met een versie voor het po en een versie voor het vo/mbo.
Dit artikel biedt handreikingen hoe je leerlingen, ouders en personeel kunt informeren over een incident rond (mogelijk) seksueel grensoverschrijdend gedrag van een medewerker.
Duidelijke en frequente communicatie over seksualiteit op school is belangrijk om het vertrouwen van personeel, ouders en leerlingen in de school op te bouwen. Bij een incident rond mogelijk seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen leerlingen kun je hierop voortbouwen. Hoe kun je als school bij een dergelijk incident met alle betrokkenen communiceren?
Wij zijn Stichting School & Veiligheid. Wij ondersteunen scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig klimaat. Dit doen wij door:
Meld je net als 13.000 anderen aan voor onze nieuwsbrief en ontvang iedere maand actuele informatie over sociale veiligheid op school.
